Authentiek Yogalesgeven

Yoga(-asana) lesgeven is meer dan een reeks houdingen aan elkaar plakken en je groep door de houdingen heen begeleiden. Asanas zijn onderdeel van een traditie, onderdeel van het achtvoudige pad zoals gepresenteerd in de Yoga Sutras van Patanjali. Het is een traditie waarin bewustzijn centraal staat en verbinding en innerlijke groei mee hand in hand gaat. Wanneer je authentiek lesgeeft, vanuit je persoonlijk ervaring kun je de mensen in je les écht meenemen op dat pad.

Wat is authentiek lesgeven?

Authentiek yogalesgeven betekent dat je lesgeeft vanuit je eigen belichaamde beoefening en ervaring. Belangrijk is dat je weet wat je weet en deelt vanuit wat je hebt ervaren. De andere kant daarvan is dat je eerlijk bent over wat je niet weet en niet deelt over iets wat je niet zelf hebt ervaren, of daar in elk geval eerlijk over bent. Je kopieert niet zomaar iemand omdat je denkt dat 'het zo moet'. Kopieëren van een inspirerende docent hoort er natuurlijk in het begin bij en is (kan) ook onderdeel van je zoektocht zijn, maar uiteindelijk neem je op de lange termijn alleen mee wat écht bij jou past, waarvan jij voelt dat het waardevol is. Je verbindt alle kennis en technieken die je leert dus met je eigen ervaring.

Een belangrijk element ten aanzien van 'authentiek lesgeven' is durven om te experimenteren, buiten gebaande paden te gaan en niet dogmatisch te zijn. De yogatraditie bestaat niet, in de zin van dat er veel verschillende stromingen en scholen zijn. Elk heeft zijn unieke karakter doordat bijvoorbeeld dezelfde teksten anders interpreteert of een ander acent legt op de vele beoefeningsvormen die de Yogatraditie rijk is. Het is aan elke yogabeoefenaar en leraar opnieuw de taak om uit te zoeken wat bij jou past, wat en hoe jij de yogatraditie kan doorgeven. Uiteraard zijn er overkoepelende uitgangspunten, ideeen en vormen binnen de yogatraditie, maar uiteindelijk kan het niet anders dan dat ieder een unieke eigen beoefening heeft en dat is net zo met het lesgeven.

Dus yoga(asana) lesgeven gaat niet om perfectie of om alle houdingen feilloos beheersen. Authentiek lesgeven draait om:

• Belichaamde ervaring: Je deelt vanuit jouw belichaamde ervaring. Je weet dat niet alles voor iedereen werkt en dat wat voor jou passend is niet persé passend is voor iedereen in je les en vice versa. Vanuit dat idee geef je (individuele) suggesties.

• Je eigen karakter mag je laten zien: Je hoeft niet 'zen' te zijn om yogales te geven. Juist niet. Maak grapjes als dat is wat bij je past. Ben je misschien een type dat wat minder kletst, sla dan vooral gesprekjes met deelnemers die voor jou geforceerd voelen over.

• Verbinding: Je ziet je studenten zoals ze zijn en stemt je les af op hun individuele behoeften.

• Aanpassing in het moment: Je durft je plan los te laten en mee te bewegen met de energie van de groep én van jezelf. Voel je je futloos: geef minder adjustments en start bijvoorbeeld met een restoratieve houding zodat je even mee kan doen.

• Inspiratie: Je motiveert studenten om hun eigen pad te vinden, in plaats van het jouwe te kopiëren (dus pas een houding gerust aan, neem een extra ademhaling in deze houding, etc.).

Hoe je authentiek lesgeven kunt cultiveren

1. Begin bij je intentie

Een mooie oefening is om jezelf met regelmaat af te vragen: Waarom beoefen ik yoga? Waarom wil ik yogalesgeven? Wat wil ik delen? Is het om kennis te delen, anderen te inspireren, of om een ruimte te creëren voor rust en herstel? Schrijf je intenties op en gebruik ze als kompas bij het voorbereiden van je lessen.

2. Je eigen beoefening

Je eigen beoefening is de voedingsbodem van authentiek lesgeven. Blijven voelen in je lijf en openstaan voor nieuwe inzichten en paden om te bewandelen en delen.

3. Nieuwsgieriheid

Het is bijna onvermijdelijk dat je in de loop van de jaren dingen vanuit een nieuw licht beziet en daardoor afscheid neemt van een bepaalde manier van lesgeven. Dat kan groot zijn: een totale stijl kan niet meer bij je passen, of klein: een manier van een houding beoefenen past niet meer bij je nieuwe inzichten ten aanzien van de anatomie van mensen. Soms voelt het afscheid nemen als een groot verlies: je was in zekere zin (emotioneel) geinvesteerd in hoe je het deed. Mijn ervaring is dat als je hierin mee beweegt je er uiteindelijk meer voldoening uit haalt.

Inspirerende bronnen over authenticiteit

Deze boeken en artikelen kunnen je helpen je te inspieren om nog dichter bij jezelf te komen of blijven in het lesgeven:

Bron	Wat je eruit kunt leren i.v.m. authenticiteit
Teaching Yoga: Essential Foundations and Techniques door Mark Stephens	Dit boek bespreekt naast asana’s, ademwerk en meditatie ook thema’s zoals integriteit en presenteren als docent. Stephens benadrukt hoe je als docent kunt werken met wat je wel kent — en hoe je ethisch omgaat met je eigen grenzen.
Teaching Yoga and Meditation Beyond the Poses door Shreyananda Natha	Hier ligt de focus op wat je buiten de houdingen kunt delen — stilte, adem, meditatie — en hoe deze kunnen helpen om dieper contact te maken met leerlingen.
The Language of Yin door Gabrielle Harris	Dit boek biedt thematische inspiratie voor yin-lessen, met krachtige beelden en cues. Het laat zien hoe je met subtiele taal en sfeer kunt werken om leerlingen uit te nodigen in zichzelf te luisteren.
Artikel “Authenticity in Yoga Teaching” op Yoga Trade	Helpt helder te krijgen wat “persoonlijke authenticiteit” inhoudt — hoe je authentiek kunt zijn door trouw te zijn aan je intenties, je stem, en niet te proberen iets te imiteren wat niet bij jou past. yogatrade.com

De waarde voor je studenten

Mijn persoonlijke ervaring is dat deelnemers in je les het enorm waarderen waneeer je op een authentieke manier lesgeeft. Alle lessen die ik gaf (of inviel) op een manier waarop ik dacht dat het moest of wat er van mij verwacht werd waren geen succes en ik kreeg er nauwelijks (of geen ;)) positieve reactie. Sinds ik uitsluitend lessen geef waar ik helemaal achter sta zijn mijn deelnemers grotendeels positief. Natuurlijk sluit een les wel eens minder aan voor iemand in de les, maar dat wat ik deel klopt vanuit mij gezien. Door zelf les te geven als je zelf, vanuit je zelf leef je in ware ook voor. Je nodigt daarmee (impliciet) je deelnemers uit om hetzelfde te doen. De yogabeoefening gaat niet om nadoen en iets goed doen, het is een beoefeningsvorm dat onderdeel is van een pad, een zelfontdekkingsreis.

“Yoga is not a practice of attaining idealized physical postures, but a process of self-exploration, self-acceptance, and self-transformation.”

 — Mark Stephens

Een opleiding als voedingsbodem

Authentiek lesgeven ontwikkel je niet van de ene dag op de andere. Het vraagt tijd, oefening en begeleiding. In de yogadocentopleiding van Dutch Yoga Academy krijg je de vaardigheden, structuur en individuele begeleiding om niet alleen de technische vaardigheidskant van yoga te leren, maar ook om jouw unieke stem als docent te vinden.

“Like a sculptor working with a lump of marble, the job of the [yoga practicioner] is to remove the parts of us that conceal our true beauty until we reach the heart, the place within that is perfect and complete.”

 — Gabrielle Harris, The Language of Yin