Betekenis van Pranayama
Het Sanskriet woord pranayama kan op twee verschillende manieren worden vertaald.
De eerste manier is het woord zien als een samenvoeging van de twee woorden prana (levensenergie) en ayama (uitbreiding). Dan zou je pranayama kunnen zien als de beoefening om onze levensenergie die in ons stroomt uit te breiden.
De tweede manier waarop je pranayama kunt vertalen is door het woord te zien als de samenvoeging van de twee woorden prana (levensenergie) en yama (stoppen, controloren). Dan zou je pranayama kunnen zien als de beoefeing die helpt om (de stroom van) prana onder controle te brengen, te kunnen controleren.
Door de beoefening en bestudering van verschillende pranayamas zul je merken dat beide vertalingen passend zijn.
Prana
Prana kan het beste worden vertaald als levensenergie en kennen we ook uit andere tradities met de naam chi of qi. De yogatraditie veronderstelt dat prana door ons stroomt. Het is subtieler van aard dan ons grofstoffelijke lijf. Aanvankelijk denken we vaak dat we niet weten wat die zogenaamde levensenergie is, waar het zit of hoe het voelt. Toch hebben we er in ons taalgebruik (die een reflectie is van onze dagelijkse beleving verschillende verwijzingen naar. Zo kan je over jezelf zeggen dat je je 'energiek' voelt. Of we spreken over iets dat je 'energie geeft' of iemand 'slurpt energie'. Volgens de yogatraditie is dit allemaal niet los te zien van de hoeveelheid prana die in je circuleert.
De bekende Indiase yogadocent Tirumalai Krishnamacharya schrijft over prana het volgende:
Uit: Yoga Makaranda deel 2, TKV Krishnamacharya, blz 11:
"Prana is iets waarmee elk individu wordt geboren. Het kan worden getraind en versterkt, net zoals we dat met onze ledematen, ons intellect en onze geest kunnen. Tijdens het trainen van prana speelt de adem een rol, maar prana mag niet worden geïdentificeerd of verward met de lucht die we inademen. Prana zit vast aan het lichaam en zolang het daaraan vastzit, leeft de mens. Yoga-teksten zeggen dat prana een omhulsel rond ons lichaam vormt dat zich tot ongeveer 30 cm eromheen uitstrekt. Hoe subtieler we ademen, hoe meer we het behouden, hoe krachtiger we ademen hoe meer we het verspillen. De juiste manieren voor het trainen en conserveren van prana zijn beschreven door de oude zieners zoals gebaseerd op hun ervaring."
Pranayama binnen de Yogatraditie
Yoga draait om de vraag ‘Wie ben ik’?. Om antwoord te krijgen op die vraag biedt de yogatraditie verschillende beoefeningsvormen. Pranayama is één van de acht stappen van het Achtvoudige Pad (beschreven in de Yoga Sutras van Patanjali), maar pranayama wordt ook in andere teksten en dus los van het achtvoudige pad en de Patanjali Sutras genoemd
Hoe helpt pranayama met antwoord krijgen op de vraag ‘Wie ben ik?’: het idee is dat de beoefening van pranayama helpt om ‘de wervelingen van de geest’ tot rust te brengen. Dat brengt helderheid, toegang tot wijsheid. Het zou onze onwetendheid over wie we zijn opheffen.
Welke pranayama-oefeningen zijn er?
Verspreid over yogateksten zijn er veel verschillende pranayamas beschreven. Vaak gevolgd door een beschrijving van de verwachte effecten van de beoefening. Hoe we vandaag de dag een pranayama beoefenen komt niet altijd overeen met wat we in een tekst of teksten terug kunnen lezen. Ik zal in aparte blogs de pranayamas beschrijven waarin ik ook de (bij mij bekende) verschillen zal benoemen.
Hier een overzicht van een aantal pranayamas:
Nadi shodana
Anulom Vilom
Ujjayi
Kapalbhati
Bhastrika
Surya Bheda
Chandra Bheda
Sheetali
Sheetkari
Bhramari
Doel pranayama
Zoals ik hierboven aangeeft heeft elke pranayama-oefening zijn eigen te verwachte effecten. Als we meer uitzoomen en naar pranayama in het algemeen kijken kunnen we een aantal doelen van pranayama identificeren.
Verstilling van de geest
Ik zou zeggen dat verstilling van de geest het grootste doel van de beoefening van pranayama is. Pranayama staat ten dienste van het bereiken van samadhi, een staat van perfectie/verlichting, waarin alle sluiers van onwetendheid zijn opgeheven en er geen afhankelijkheid is van iets of iemand om gelukzalig te zijn.
Purificatie van de nadis en het lichaam
Een gezonde geest en lichaam is een voorwaarde om tot inzicht te kunnen komen.
Verlengen van het leven
Het idee leeft dat men maar een bepaald aantal ademhalingen in het leven heeft. Lager dan 21.600 per dag is wenselijk (uit ‘Yoga Makaranda, T. Krishnamacharya). Als we dit omrekenen komen we op minder dan 15 ademhalingen per minuut nemen. Krishnamacharya en ander yogi's waren niet de enigen die het belangrijk van minder ademhalen inzagen. Ik zal hierover schrijven in een aparte blog.
Comments